Konstantin Buteyko werd geboren in 1923 in Oekraïne, in een plaats op ongeveer 150 km van de hoofdstad Kiev. Op zijn 23e begon hij in Moskou met de studie geneeskunde. Tijdens zijn studie was een de opdrachten het observeren en registreren van de ademhaling van terminaal zieke patiënten. Nadat hij honderden uren had geobserveerd bleek hij in staat om nauwkeurig, vaak tot op de minuut, het tijdstip van overlijden van de patiënt te voorspellen. Hij had ontdekt dat de ademhaling van elke patiënt toenam naarmate hun toestand verslechterde en ze de dood naderden.

Konstantin Buteyko

In zijn studententijd werd Buteyko zelf gediagnosticeerd met een kwaadaardige vorm van hypertensie (hoge bloeddruk). Op een gegeven moment was zijn levensverwachting slechts twaalf maanden. Hij deed uitgebreid onderzoek naar zijn ziekte, maar zag nauwelijks mogelijkheden om er wat aan te veranderen.

Dag van zijn ontdekking

Op 7 oktober 1952 rondde hij een hoofdvak in klinische therapie af. Achteraf bleek dat een memorabele dag. Hij vroeg zich al langer af of zijn hoge bloeddruk die alsmaar verslechterde, een gevolg van zijn diepe ademhaling zou kunnen zijn. Hij deed een klein experiment om dit idee te testen. Hij begon bewust minder diep te ademen en merkte al vrij snel dat zijn hoofdpijn en de pijn in zijn rechter nier en zijn hart verdwenen. Vervolgens ademde hij vijf keer diep in en hij voelde de pijn terugkomen. Hij begon weer minder diep te ademen en de pijn zakte weg. Hij concludeerde dat de ademhaling niet alleen klachten kan verminderen of opheffen maar ze zelfs kan veroorzaken.

Buteyko ging op zoek naar de theoretische onderbouwing van zijn ontdekking. De gegevens die in 1952 beschikbaar waren van wetenschappers als Henderson en Bohr leken zijn hypothese te bevestigen. Toen al was het bekend dat overmatig uitademen van kooldioxide leidt tot spasmen die de toevoer van zuurstof naar vitale organen verminderen, inclusief de hersenen. Daardoor ontstaat de neiging om nog zwaarder te gaan ademen, wat de vicieuze cirkel compleet maakt.

Klinisch onderzoek onder 200 patiënten

Hij bedacht vervolgens een programma om de ademhaling te meten en vond een methode om het ademhaling van patiënten te herstellen tot een normaal, gezond ademvolume. De methode behelst het overschakelen van mondademhaling naar neusademhaling, oefeningen in het ontspannen van het middenrif, het creëren van een gevoel van luchthonger en het doorvoeren van kleine veranderingen in levensstijl  ter ondersteuning van het herstelproces.

Buteyko’s laboratoriumonderzoek

In die tijd stond de medische gevestigde orde erg sceptisch tegenover Buteyko. Om zijn theorie en methode geaccepteerd te krijgen, begon hij in 1959 een klinisch onderzoek onder tweehonderd mensen, waarvan een deel ziek was en een deel gezond. In januari 1960 presenteerde hij zijn onderzoeksconclusies voor het wetenschappelijk forum van het instituut: er is een samenhang tussen diepte van de ademhaling, kooldioxideniveaus in het lichaam en de gezondheidstoestand.

Tegen de stroom in

Voor veel van zijn collega’s stonden Buteyko’s bevindingen haaks op gangbare theorieën waarop de geneeskunde was gebaseerd. Het kon toch niet zijn dat ziekte – waarvoor chirurgie of uitgebreide medicatie de gebruikelijk remedie was, behandeld kon worden met het veranderen van de ademhaling? Toch was dit precies wat Buteyko liet zien. En hoewel het niet volledig werd aanvaard, kreeg Buteyko de tijdelijke steun van de voorzitter van het Forum, professor Meshalkin, om door te gaan met zijn onderzoek.

Buteyko vervolgde zijn onderzoek, bijgestaan door een team van tweehonderd gekwalificeerd medisch personeel en met behulp van de meest up-to-date technologie.

Succes

In 1967 zijn al meer dan duizend patiënten met astma en andere ziekten hersteld met behulp van zijn methoden. In januari 1968, na de groeiende publieke steun, kreeg Buteyko een nieuwe kans. De minister van Volksgezondheid beloofde dat hij de Buteyko-methode als standaard medische praktijk zou goedkeuren, als Buteyko een tachtig procent slagingskans zou aantonen. Dit moest gebaseerd zijn op wetenschappelijke evaluatie van ernstige ziektegevallen die niet met een reguliere behandeling te helpen waren.

Zesenveertig patiënten kregen zijn methode aangeleerd en de resultaten waren verbazingwekkend: aan het eind van de klinische studie konden alle 46 patiënten officieel genezen worden verklaard. Echter, om onverklaarbare redenen werden vervalste resultaten naar het ministerie doorgestuurd dat vervolgens besloot tot sluiting van Buteyko’s laboratorium.

Eindelijk erkenning

Buteyko ging niettemin door met zijn werk. Hij voerde klinische onderzoeken uit in Leningrad en aan het Moskouse Instituut voor Pediatrische Ziekten, met succes. Uiteindelijk werd in april 1980 de Buteyko-methode officieel erkend als behandeling met een honderd procent slagingskans. In 1983 werk zijn methode gepatenteerd als “De behandelingsmethode van hypocapnia”.

Gedurende zijn lange loopbaan leidde hij ruim tweehonderd medische professionals op in het doceren van de methode. Hij schreef meer dan vijftig wetenschappelijke publicaties over de relatie tussen ademhaling en kooldioxide. Tenminste vijf proefschriften werden door zijn collega’s geschreven.

In 2002 verslechterde Buteyko’s gezondheid, wat mede kwam door de gevolgen van een ernstig auto-ongeluk tien jaar eerder. Inmiddels was hij met pensioen en wijdde hij zich aan meer spirituele zaken. Hij stierf op 2 mei 2003 en werd begraven in Feodosia op de Krim.

Interesse in de Buteyko-methode?

Neem dan gerust contact op voor een vrijblijvend advies.

Vraag vrijblijvend advies