Snurken & slaapapneu
Iedereen heeft een gezonde slaap nodig om goed te kunnen functioneren. Snurken en slaapapneu kan je slaap echter behoorlijk verstoren met alle gevolgen van dien. Snurken treedt op als je tijdens het slapen zwaar en luidruchtig ademt in combinatie met een verstopte neus of een andere versmalling in de bovenste luchtwegen. Bij slaapapneu stop je onvrijwillig met ademen, wordt je na elke ademstilstand gedeeltelijk wakker en begin je daarna happend naar lucht weer te ademen.
Te zwaar ademen
Snurken en slaapapneus zijn symptomen die erop wijzen dat je ’s nachts te zwaar ademt, meestal door de mond. Andere symptomen zijn: slecht doorslapen, astmaklachten (vooral tussen 03:00 en 05:00 uur), ’s nachts moeten plassen, droge mond, wakker worden met een vermoeid gevoel, piepende ademhaling, hoesten, kortademigheid of een verstopte neus.
Nadelen van mondademenhaling
Door de mond ademen is niet gezond. Als je door de mond ademt, inhaleer je beduidend meer lucht dan wanneer je door de neus ademt. Dit zware ademen heeft nadelige effecten. Zo stijgt de negatieve druk in de bovenste luchtwegen waardoor die luchtweg vernauwen – dit is bijvoorbeeld te vergelijken met wat er gebeurt als je hard door een ritje zuigt. Verder leidt overademen door de mond ertoe dat de luchtwegen veel warmte en vocht verliezen. De luchtwegen koelen af en drogen uit, wat ontstekingsreacties en verdere vernauwing van de luchtwegen veroorzaakt. Kortom, als je ’s nachts door je mond ademt raken de luchtwegen eerder ontstoken en vernauwd. Dit voel je ’s morgens ook in je keel, vaak als een ‘rauw’ gevoel. De combinatie van een groot ademvolume en smallere luchtwegen is een recept voor obstructieve slaapapneu.
Van snurken tot slaapapneu
Er is een glijdende schaal van licht snurken tot zware slaapapneu: wat zijn de gevolgen en gezondheidsrisico’s?
Fase 1: Snurken
Snurken ontstaat bij een vernauwing in de keel of neusholte. Als er tijdens het inademen veel lucht doorheen moet ontstaat er onderdruk in de keel. Het gehemelte, de tong en de wanden van de keelholte worden dan naar elkaar toe gezogen. Dit zorgt voor trillingen en het bijkomende snurkgeluid. In lichte mate is het snurken eigenlijk meer een sociaal probleem: je slaapt zelf wel door, alleen je partner kan er wakker van liggen.
Fase 2: Upper airway resistance syndrome (UARS)
Hier zijn de bovenste luchtwegen nog meer vernauwd en is het ademen nog moeilijker. Je ontwaakt geregeld in lichte mate, wat je overigens zelf meestal niet merkt. Maar de slaap wordt onderbroken en het hart en de longen moeten harder werken om lucht binnen te krijgen. Overdag ben je al vermoeider, slaperiger en minder geconcentreerd.
Fase 3: Slaapapneu
Bij Obstructieve Slaapapneu (de meest voorkomende vorm) wordt de bovenste luchtweg afgesloten en ontstaan er ademstilstanden. Het wordt als een slaapstoornis beschouwd als dit ’s nachts gemiddeld meer dan vijf keer per uur en dit minimaal tien seconden gebeurt. Na elke apneu reageert het lichaam met een ‘word wakker’ – reflex. Vaak ontwaak je licht zonder het te beseffen, maar het komt ook voor dat je wakker schrikt met het gevoel dat je stikt. De slaap wordt ernstig onderbroken, waardoor je overdag veel slechter functioneert dan je anders zou doen.
Bij licht tot zwaar snurken (1e en 2e fase)
Bij licht snurken hebben vooral partners er last van. Zij slapen door de geluidsoverlast vaak slechter en kunnen tot wel anderhalf uur slaap mislopen. Mensen die snurken slapen zelf ook minder diep en worden vaker moe wakker dan niet-snurkers. Snurken geeft een droge mond of pijnlijke keel bij het ontwaken. Naarmate de luchtstroom in de luchtwegen meer belemmerd is, kost de ademhaling meer inspanning. Op langere duur kan dit tot klachten leiden als oververmoeidheid en verminderde weerstand. Zwaar snurken verhoogt bovendien de kans op beschadigingen in de halsslagader als gevolg van de trillingen van het weefsel in de keel.
Bij slaapapneu (3e fase)
De gevolgen van slaapapneu zijn ernstiger en geven naast bovengenoemde klachten aanzienlijke gezondheids- en veiligheidsrisico’s. De eerste is ernstige slaperigheid. Onze slaap bestaat voor 15 á 20% uit zeer diepe slaap, waarbij de hersenen heel langzaam werken en daardoor kunnen herstellen. Een ander deel van 15 á 20% van de slaaptijd bestaat uit de ‘droomslaap’. Hier werken de hersenen juist snel en verwerken we de ervaringen van de dag. Door de apneuperioden krijg je onvoldoende diepe slaap en te weinig droomslaap, en slaap je niet goed door.
Slaperigheid, concentratiestoornissen en geheugenverlies zijn dermate problematisch dat ze risico’s geven op ongelukken in het verkeer, thuis en op het werk. Ook kun je prikkelbaarder, angstiger of somberder worden. Daarnaast is er verhoogd risico op hart- en vaatziekten. De ademstilstanden veroorzaken zuurstoftekort in hart, hersenen en andere organen. Dit kan leiden tot nachtelijke hartritmestoornissen, hartzwakte, hoge bloeddruk en zelfs tot een hartinfarct of een beroerte (CVA). Alle reden dus om een arts te consulteren en slaapapneu niet onbehandeld te laten.
In de afgelopen decennia heeft de Buteyko-methode veel mensen geholpen om het snurken en de slaapapneu onder controle te krijgen. Ademhalingsproblemen zijn aanzienlijk terug te dringen door neusademhaling, vermindering van het ademvolume en de juiste slaaphouding.
Buteyko bij snurken en slaapapneu
Het is van cruciaal belang om ’s nachts door de neus te blijven ademen. Aan het werk met Buteyko betekent overdag ademhalingsoefeningen doen en ervoor zorgen dat ’s nachts de lippen op elkaar blijven zitten. Naarmate je langere tijd de oefeningen uitvoert zullen overdag en ’s nachts lichter en kalmer ademen. Dat verbetert de luchtstroom door de luchtwegen, en het activeert bovendien ook het parasympatisch zenuwstelsel waardoor je dieper en beter slaapt.
Altijd door de neus
Met de Buteyko-ademhalingsoefeningen verander je het ademhalingsvolume in de richting van een normaal volume. Hierdoor zal de negatieve druk in de bovenste luchtwegen afnemen. Tegelijkertijd adviseren we voor ‘s nachts het gebruik van mondtape en het slapen in zijligging, aangezien rugligging tot een hogere frequentie en ernst van de ademhalingsafwijkingen leidt.
Hoe is je ademhaling nu?
Buteyko heeft een eenvoudige test ontwikkeld, namelijk het meten van de Controlepauze.
Last van snurken of slaapapneu?
Neem dan gerust contact op voor een vrijblijvend advies, eventueel door onderstaand contactformulier in te vullen. Of als je direct een afspraak wilt maken, hetzij voor een gratis telefoongesprek of voor de eerste Buteyko-sessie, gebruik dan deze knop.